مادەی یەکەم
هەموو مرۆڤەکان بە ئازادی لەدایک دەبن و لە کەرامەت و مافدا یەکسانن. ئەوان عەقڵ و ویژدان بەخشراون و پێویستە بە گیانی برایەتی بەرامبەر بە یەکتر مامەڵە بکەن.
مادەی دووەم
ههموو كهسێك مافی ههموو ئهو ماف و ئازادیانهی ههیه كه لهم جاڕنامهدا خراوهتهڕوو، به بێ جیاوازی له هیچ جۆرێكدا، وهك ڕهگهز، ڕهنگ، ڕهگهز، زمان، ئایین، ڕای سیاسی یان بۆچوونی تر، بناغهی نهتهوهیی یان كۆمهڵایهتی، موڵك، لهدایكبوون یان پێگهی دیكه. جگە لەوەش، نابێت هیچ جیاوازییەک لەسەر بنەمای پێگەی سیاسی، دەسەڵاتی دادوەری یان نێودەوڵەتیی ئەو وڵاتە یان خاکە بکرێت کە کەسێک سەر بەو وڵاتە بێت، جا سەربەخۆ بێت، متمانە بێت، خۆبەڕێوەبەری نەبێت یان لە ژێر هەر سنووردارکردنێکی تری سەروەریدا بێت.
مادەی سێیەم
هەموو کەسێک مافی ژیان و ئازادی و ئاسایشی مرۆڤی هەیە.
مادەی چوارەم
نابێت کەس لە کۆیلایەتی و کۆیلایەتیدا ڕابگیرێت؛ کۆیلایەتی و بازرگانی بە کۆیلە بە هەموو شێوەیەک قەدەغە دەکرێت.
مادەی پێنجەم
هیچ کەسێک نابێت تووشی ئەشکەنجە بدرێت یان مامەڵەیەکی دڕندانە و نامرۆڤانە یان سووکایەتی پێبکرێت و سزا بدرێت.
مادەی شەشەم
هەموو کەسێک مافی ئەوەی هەیە لە هەموو شوێنێکدا وەک کەسێک لەبەردەم یاسادا دانیان پێدا بنرێت.
مادەی حەوتەم
هەموویان لەبەردەم یاسادا یەکسانن و بەبێ هیچ جیاوازییەک مافی پاراستنی یەکسانی یاسایان هەیە. هەمووان مافی پاراستنی یەکسانیان هەیە لە بەرامبەر هەر هەڵاواردنێک کە پێشێلی ئەم جاڕنامەیە بکات و لە بەرامبەر هەر هاندانێک بۆ ئەو جۆرە جیاکارییە.
مادەی هەشتەم
هەر کەسێک مافی ئەوەی هەیە کە لەلایەن دادگا نیشتمانییە کارامەکانەوە چارەسەرێکی کاریگەر بێت بۆ ئەو کردەوەیانەی کە پێشێلکردنی ئەو مافە بنەڕەتیانەی کە دەستوور یان یاسا پێی بەخشیوە.
مادەی نۆیەم
نابێت هیچ کەسێک بخرێتە ژێر دەستگیرکردن و دەستبەسەرکردن و دەربەدەریی ئارەزوومەندانە.
مادەی ١٠
هەموو کەسێک بە یەکسانییەکی تەواو مافی دانیشتنێکی دادپەروەرانە و گشتی هەیە لەلایەن دادگایەکی سەربەخۆ و بێلایەنەوە، لە دیاریکردنی ماف و ئەرکەکانی و هەر تۆمەتێکی تاوانکاری لە دژی.
مادەی ١١
هەرکەسێک کە بە تاوانێکی سزا تۆمەتبار کراوە مافی ئەوەی هەیە بە بێتاوان دابنرێت تا ئەو کاتەی بەپێی یاسا لە دادگاییکردنێکی گشتیدا تاوانەکەی دەسەلمێنرێت کە تێیدا هەموو ئەو گەرەنتیانەی کە پێویستە بۆ بەرگریکردن لە خۆی هەبووبێت.
هیچ کەسێک نابێت بە هیچ تاوانێکی سزای تاوانبار بکرێت بەهۆی هەر کردەوەیەک یان نەکردنێک کە تاوانێکی سزای پێک نەهێنابێت، بەپێی یاسای نیشتمانی یان نێودەوڵەتی، لەو کاتەی کە ئەنجامدراوە. هەروەها نابێت سزایەکی قورستر لەو سزایە بسەپێندرێت کە لە کاتی ئەنجامدانی تاوانی سزاکەدا کارپێکراو بووە.
مادەی ١٢
هیچ کەس نابێت دەستێوەردانی ئارەزوومەندانە لە تایبەتمەندی و خێزان و ماڵ و نامەنووسی خۆیدا بکرێت و هێرش بکرێتە سەر شەرەف و ناوبانگی. هەرکەسێک مافی پاراستنی یاسای هەیە لە بەرامبەر ئەو جۆرە دەستێوەردان یان هێرشانە.
مادەی ١٣
هەرکەسێک مافی ئازادی هاتووچۆ و نیشتەجێبوونی هەیە لە سنووری هەر دەوڵەتێکدا.
هەر کەسێک مافی ئەوەی هەیە هەر وڵاتێک بەجێبهێڵێت، بە وڵاتەکەی خۆیەوە، و بگەڕێتەوە بۆ وڵاتەکەی.
مادەی ١٤
هەر کەسێک مافی خۆیەتی لە وڵاتانی دیکە پەنابەری لە گۆشەگیری وەربگرێت و بەهرەمەند بێت.
نابێت ئەم مافە لە حاڵەتی لێپێچینەوەکاندا کە بەڕاستی لە تاوانە ناسیاسیەکانەوە سەرهەڵبدات یان لە کردەوەی پێچەوانەی مەبەست و بنەماکانی نەتەوە یەکگرتووەکانەوە سەرهەڵبدات، بانگەشە بۆ بکرێت.
مادەی پازدەهەم
هەموو کەسێک مافی نەتەوەیی هەیە.
نابێت کەس بە ئارەزوومەندانە لە ڕەگەزنامەی بێبەش بکرێت و لە مافی گۆڕینی ڕەگەزنامەی بێبەش بکرێت.
مادەی ١٦
ژن و پیاو لە تەمەنی تەواودا، بەبێ هیچ سنووردارکردنێک بەهۆی ڕەگەز و نەتەوە و ئایین، مافی هاوسەرگیری و دامەزراندنی خێزانیان هەیە. مافی یەکسانیان هەیە سەبارەت بە هاوسەرگیری، لە کاتی هاوسەرگیری و لە کاتی هەڵوەشاندنەوەیدا.
هاوسەرگیری تەنها بە ڕەزامەندی ئازاد و تەواوی هاوسەرە مەبەستدارەکان ئەنجام دەدرێت.
خێزان یەکەی گروپی سروشتی و بنەڕەتی کۆمەڵگایە و مافی پاراستنی لەلایەن کۆمەڵگا و دەوڵەتەوە هەیە.
مادەی ١٧
هەموو کەسێک مافی ئەوەی هەیە بە تەنیا و هەروەها بە هاوبەشی لەگەڵ کەسانی دیکەدا خاوەنی موڵک و ماڵی بێت.
نابێت کەس بە ئارەزووی خۆی لە موڵک و ماڵی بێبەش بکرێت.
مادەی ١٨
هەرکەسێک مافی ئازادی بیرکردنەوە و ویژدان و ئایینی هەیە؛ ئەم مافە ئازادی گۆڕینی ئایین یان بیروباوەڕی خۆی دەگرێتەوە، هەروەها ئازادی، یان بە تەنیا یان لە کۆمەڵگەدا لەگەڵ کەسانی دیکە و بە گشتی یان تایبەت، بۆ دەرخستنی ئایین یان باوەڕەکەی لە فێرکردن، پراکتیزەکردن، پەرستن و ڕەچاوکردن.
مادەی نۆزدەهەم
هەرکەسێک مافی ئازادی بیروڕا و ڕادەربڕینی هەیە؛ ئەم مافە ئازادی ڕاگرتنی بۆچوونەکان بەبێ دەستێوەردان و گەڕان و وەرگرتن و پێدانی زانیاری و بیرۆکەکان لە ڕێگەی هەر میدیایەکەوە و بەبێ گوێدانە سنوورەکان دەگرێتەوە.
مادەی ٢٠
هەموو کەسێک مافی ئازادی کۆبوونەوە و کۆبوونەوەی ئاشتیانەی هەیە.
ڕەنگە کەس ناچار نەبێت سەر بە کۆمەڵەیەک بێت.
مادەی ٢١
هەرکەسێک مافی خۆیەتی بەشداری لە حکومەتی وڵاتەکەی بکات، ڕاستەوخۆ یان لەڕێگەی نوێنەری ئازادانە هەڵبژێردراوەوە.
هەرکەسێک لە وڵاتەکەیدا مافی یەکسانی هەیە بە خزمەتگوزاری گشتی.
ئیرادەی گەل دەبێتە بنەمای دەسەڵاتی حکومەت؛ ئەم ئیرادەیە لە هەڵبژاردنە خولیی و ڕاستەقینەکاندا دەربڕدرێت کە بە مافی دەنگدانی گشتگیر و یەکسان دەبێت و بە دەنگدانی نهێنی یان بە ڕێکارەکانی دەنگدانی ئازاد هاوتا بەڕێوەدەچێت.
مادەی ٢٢
هەر کەسێک وەک ئەندامێکی کۆمەڵگا مافی ئاسایشی کۆمەڵایەتی هەیە و مافی بەدیهێنانی مافە ئابووری و کۆمەڵایەتی و کولتوورییەکانی هەیە، لە ڕێگەی هەوڵی نیشتمانی و هاوکاری نێودەوڵەتی و بەپێی ڕێکخستن و سەرچاوەی هەر دەوڵەتێک، کە پێویستە بۆ... کەرامەتی و گەشەسەندنی ئازادی کەسایەتییەکەی.
مادەی ٢٣
هەرکەسێک مافی کارکردنی هەیە، بە ئازادی هەڵبژاردەی کار، هەلومەرجی کارێکی دادپەروەرانە و لەبار و پاراستنی لە بێکاری هەیە.
هەموو کەسێک، بەبێ هیچ جیاوازییەک، مافی یەکسانی مووچەی هەیە بۆ کارێکی یەکسان.
هەرکەسێک کار بکات مافی ئەوەی هەیە پاداشتێکی دادپەروەرانە و لەباری هەبێت کە بوونێکی شایستەی کەرامەتی مرۆیی بۆ خۆی و خێزانەکەی مسۆگەر بکات، و ئەگەر پێویست بوو، بە ئامرازەکانی تری پاراستنی کۆمەڵایەتی تەواو بکرێت.
هەر کەسێک مافی ئەوەی هەیە سەندیکا پێکبهێنێت و بچێتە ناوەوە بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەکانی.
مادەی ٢٤
هەموو کەسێک مافی پشوودان و کات بەسەربردن هەیە، لەوانەش سنووردارکردنی کاتی کارکردن بە شێوەیەکی گونجاو و پشووەکانی وەرزی بە مووچە.
مادەی بیست و پێنجەم
هەرکەسێک مافی ئەوەی هەیە کە ئاستی ژیانی گونجاو بۆ تەندروستی و خۆشگوزەرانی خۆی و خێزانەکەی هەبێت، لەوانە خۆراک و جلوبەرگ و خانووبەرە و چاودێری پزیشکی و خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییە پێویستەکان، هەروەها مافی ئاسایشی هەیە لە ئەگەری بێکاری و نەخۆشی ، کەمئەندامی، بێوەژنبوون، پیری یان نەبوونی بژێوی تر لە بارودۆخێکدا کە لە دەرەوەی کۆنترۆڵی ئەو نییە.
دایکایەتی و منداڵی مافی چاودێری و یارمەتی تایبەتیان هەیە. هەموو منداڵان، جا لە هاوسەرگیریدا لەدایک ببن یان لە دەرەوەی هاوسەرگیری، هەمان پاراستنی کۆمەڵایەتی بەهرەمەند دەبن.
مادەی ٢٦
هەموو کەسێک مافی خوێندنی هەیە. پەروەردە دەبێت بەخۆڕایی بێت، لانیکەم لە قۆناغی سەرەتایی و بنەڕەتیدا. خوێندنی سەرەتایی ناچاری دەبێت. پەروەردەی تەکنیکی و پیشەیی بەگشتی دەخرێتە بەردەست و خوێندنی باڵا بە یەکسانی دەستڕاگەیشتن بە هەمووان لەسەر بنەمای شایستەیی.
پەروەردە ئاراستە دەکرێت بۆ گەشەکردنی تەواوی کەسایەتی مرۆڤ و بەهێزکردنی رێزگرتن لە مافەکانی مرۆڤ و ئازادییە بنەڕەتییەکان. دەبێت لێکتێگەیشتن و لێبوردەیی و دۆستایەتی لە نێوان هەموو نەتەوەکان و گروپە ڕەگەزییەکان یان ئایینەکاندا بەرەوپێش ببات و چالاکییەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پاراستنی ئاشتی زیاتر بکات.
دایک و باوک مافی پێشوەختەیان هەیە ئەو جۆرە پەروەردەیە هەڵبژێرن کە دەدرێت بە منداڵەکانیان.
مادەی ٢٧
ههر كهسێك مافی ههیه به ئازادی بهشداری له ژیانی فهرههنگیی كۆمهڵگادا بكات و چێژ له هونهر ببینێت و بهشداری له پێشكهوتنی زانستی و سوودهكانیدا بكات.
هەرکەسێک مافی خۆیەتی ئەو بەرژەوەندییە ئەخلاقی و ماددییانە بپارێزرێت کە لە ئەنجامی هەر بەرهەمێکی زانستی و ئەدەبی و هونەری کە نووسەری بێت.
مادەی ٢٨
هەموو کەسێک مافی ئەوەی هەیە نەزمێکی کۆمەڵایەتی و نێودەوڵەتی هەبێت کە تێیدا ئەو ماف و ئازادیانەی لەم جاڕنامەیەدا هاتووە بە تەواوی بەدی بهێنرێت.
مادەی ٢٩
هەرکەسێک ئەرکی هەیە بەرامبەر بە کۆمەڵگا کە بە تەنیا گەشەکردنی ئازاد و تەواوی کەسایەتییەکەی تێیدا مومکینە.
لە مومارەسەی ماف و ئازادییەکانیدا، هەموو کەسێک تەنیا بەو سنووردارکردنانە دەبێت کە یاسا دیاریی کردووە تەنیا بە مەبەستی دەستەبەرکردنی دانپێدانان و ڕێزگرتن لە ماف و ئازادییەکانی ئەوانی دیکە و جێبەجێکردنی مەرجە دادپەروەرەکانی ئەخلاق، نەزمی گشتی و خۆشگوزەرانی گشتی لە کۆمەڵگایەکی دیموکراسیدا.
ئەم ماف و ئازادییانە لە هیچ حاڵەتێکدا نابێت بە پێچەوانەی مەبەست و بنەماکانی نەتەوە یەکگرتووەکان بەکاربهێنرێن.
مادەی ٣٠
هیچ شتێک لەم بەیاننامەیەدا نابێت بەو شێوەیە لێکبدرێتەوە کە بۆ هیچ دەوڵەتێک، گروپێک یان کەسێکێک هیچ مافێک بۆ بەشداریکردن لە هەر چالاکیەکدا یان ئەنجامدانی هەر کردارێک بە ئامانجی لەناوبردنی هەریەکێک لەو ماف و ئازادییانەی لێرەدا هاتووە، بگەیەنێت.