پێکهاتەی کۆمپیوتەر

کۆمپیوتەرەکان لە چەندین پێکهاتەی بەیەکەوە گرێدراو پێکدێن، هەریەکەیان ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە کارایی گشتی خۆیاندا. تێگەیشتن لە کارەکانی ئەم بەشانە کلیلی دروستکردن، نوێکردنەوە، یان چارەسەرکردنی کێشەکانی کۆمپیوتەرە. لەم پۆستەدا قووڵ دەبینەوە لە بەشە بنەڕەتییەکانی کۆمپیوتەر و بەدواداچوون بۆ ئەرکەکانیان دەکەین.

یەکەی پرۆسێسی ناوەندی (CPU):

سی پی یو کە زۆرجار بە "مێشک"ی کۆمپیوتەر ناودەبرێت، حیسابات ئەنجام دەدات و ڕێنماییەکان جێبەجێ دەکات. فەرمانەکانی بەرنامە نەرمەکاڵاکان لێکدەداتەوە و جێبەجێی دەکات، ئەمەش وایکردووە بەرپرسیار بێت لە هێزی پرۆسێسکردنی کۆمپیوتەر و کارایی گشتی.

مەزەربۆرد:

مەزەربۆرد وەکو تەختەی سووڕی سەرەکی کاردەکات کە هەموو پێکهاتەکانی کۆمپیوتەر بەیەکەوە دەبەستێتەوە. سی پی یو و ڕام و ئامێرەکانی هەڵگرتن و شوێنی فراوانکردن و بەشە سەرەکییەکانی دیکەی تێدایە. مەزەربۆرد پەیوەندی نێوان ئەم پێکهاتانە ئاسان دەکات، دڵنیای دەدات کە بە هاوئاهەنگی پێکەوە کاردەکەن.

RAM رام:

ڕام بریتیە لە هەڵگرتنی کاتی کە ڕێگە بە کۆمپیوتەر دەدات بە خێرایی دەستی بگات بە زانیارییەکان. ئەو زانیاریانە هەڵدەگرێت کە سی پی یو ئێستا بەکاریدەهێنێت، ئەمەش فرەکارکردنی خێرا و کارا دەکات. تا کۆمپیوتەرێک ڕامی زیاتری هەبێت، دەتوانێت داتای زیاتری هەبێت بۆ دەستگەیشتن بە دەستبەجێ، ئەمەش کارایی گشتی بەرز دەکاتەوە.

هارد دیسک (HDD) / سۆلید ستێت درایڤ (SSD):

HDD و SSD ئامێری هەڵگرتنن کە داتاکان بە بەردەوامی هەڵدەگرن، تەنانەت کاتێک کۆمپیوتەرەکە کوژاوەتەوە. HDD بۆ خوێندنەوە و نووسینی داتا دیسکی خولاوە و سەری موگناتیسی بەکاردەهێنێت، لەکاتێکدا SSD چیپی بیرگەی فلاش بەکاردەهێنێت. ئەوان هەڵگرتنی درێژخایەن بۆ سیستەمی کارپێکردن و بەرنامەکان و فایلەکان و داتاکانی تر دابین دەکەن.

یەکەی پرۆسێسی گرافیک (GPU):

جی پی یو کە بە کارتی گرافیکیش ناسراوە، بەرپرسە لە ڕێندەرکردن و پیشاندانی وێنە و ڤیدیۆ و گرافیکی سێ ڕەهەندی لەسەر مۆنیتەری کۆمپیوتەر. ئەرکەکانی پرۆسێسی گرافیکی لە سی پی یوەوە دادەبەزێنێت، کارایی بینراو لە یاریکردن و مالتیمیدیا و بەرنامە پیشەییەکان بەرز دەکاتەوە.

یەکەی دابینکردنی کارەبا (PSU):

PSU هێزی کارەبایی لە کۆنتڕۆڵەوە دەگۆڕێت بۆ هێزی بەکارهێنراو بۆ کۆمپیوتەر. کارەبا دەدات بە هەموو پێکهاتەکان، دڵنیای دەدات لەوەی کە ڤۆڵتیە و کارەبای گونجاو وەردەگرن بۆ ئەوەی بە دروستی کاربکەن.

سیستەمی ساردکەرەوە:

بۆ ڕێگریکردن لە گەرمبوونی زۆر، کۆمپیوتەرەکان سیستەمی ساردکردنەوە بەکاردەهێنن، لەوانە پانکە، گەرمکەرەوە و هەندێکجار ساردکردنەوەی شلە. ئەم پێکهاتانە گەرمی دروستکراوی سی پی یو و جی پی یو و بەشەکانی تر دەڕەوێننەوە، پلەی گەرمی کارکردنی گونجاو دەپارێزن بۆ کارایی نەرم و متمانەپێکراو.

ئامێری هاتنە ژوورەوە و دەرچوون:

ئامێرەکانی ئینپوت وەک کیبۆرد و مایس و تاچ سکرین ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدەن فەرمانەکان پێشکەش بکەن و کارلێک لەگەڵ کۆمپیوتەرەکەدا بکەن. ئامێرەکانی دەرچوون، وەک مۆنیتەر، سپیکەر و پرینتەر، زانیاری پێشکەش دەکەن یان ئەنجامەکان دەگەیەننە بەکارهێنەر.

ئەنجام:

تێگەیشتن لە ئەرکەکانی بەشە سەرەکییەکانی کۆمپیوتەر بۆ هەر کەسێک کە ئارەزووی کۆمپیوتەر دەکات، جا چ بۆ دروستکردن، نوێکردنەوە، یان چارەسەرکردنی کێشەکان، زۆر گرنگە. سی پی یو، مەزەربۆرد، ڕام، ئامێرەکانی هەڵگرتن، جی پی یو، پی ئێس یو، سیستەمی ساردکردنەوە و ئامێرەکانی هاتنە ژوورەوە/دەرچوون هەموویان بەشدارن لە کارایی و کارایی گشتی کۆمپیوتەرەکە. بە تێگەیشتن لەم بەشانە و ڕۆڵەکانیان، بەکارهێنەران دەتوانن بڕیاری ئاگادارانە بدەن لە کاتی ڕێکخستنی کۆمپیوتەرەکانیان یان دەستنیشانکردن و چارەسەرکردنی کێشەکان بە شێوەیەکی کاریگەر.