ترشی هایدرۆکلۆریک (HCl) ترشێکی بەهێزە کە بە شێوەیەکی باو لە چەندین بەکارهێنانی پیشەسازی و تاقیگەییدا بەکاردەهێنرێت. شلەیەکی بێ ڕەنگ و زۆر توند و تیژە و لە ئاودا دەتوێتەوە. ترشی هایدرۆکلۆریک بە ترشی موریاتیک یان ڕۆحی خوێش ناسراوە.
تایبەتمەندیەکان
لێرەدا چەند تایبەتمەندییەکی گرنگی ترشی هایدرۆکلۆریک دەخەینەڕوو:
- فۆرمۆلە کیمیاییەکان: HCl
- کێشی گەردیلەیی: 36.46 گم/مۆڵ
- دۆخی فیزیکی: شلە
- خاڵی کوڵان: -85.05 پلەی سەدی (-121.09 پلەی فەهرەنگی)
- چڕی: 1.18 گم/سم3
- pH: زۆر ترشە (pH < 1)
- بۆن: تیژ و وروژێنەر
بەکاردەهێنێت
ترشی هایدرۆکلۆریک چەندین بەکارهێنانی هەیە، لەوانە:
- پاککەرەوەی پیشەسازی و مادەی ترشیات
- ڕێکخستنی ئاستی pH لە مەلەوانگەکاندا
- لابردنی توێکڵ و ژەنگ لەسەر ڕووی کانزاکان
- بەرهەمهێنانی ماددە کیمیاییە جۆراوجۆرەکان، لەوانە ڤینێل کلۆرید و پۆلیڤینێل کلۆرید (PVC)
- بێلایەنکردنی ماددە ئەلکالیەکان
- یارمەتی هەرسکردن لە گەدەدا (ترشی گەدە)
- شیکاری کاراکتەری تاقیگەیی و کیمیایی
ڕێوشوێنی سەلامەتی
ترشی هایدرۆکلۆریک مادەیەکی زۆر خراپ و ژەهراوییە. لە کاتی مامەڵەکردن یان کارکردن لەگەڵیدا، زۆر گرنگە ڕێوشوێنی سەلامەتی جێبەجێ بکەیت:
- جل و بەرگی پارێزەر و دەستکێش و چاویلکە لەبەر بکە
- لە شوێنێکدا کار بکە کە هەواگۆڕکێی باشی هەبێت یان کابۆی دوکەڵی بەکاربهێنە
- دوورکەوتنەوە لە بەرکەوتنی ڕاستەوخۆ لەگەڵ پێست و چاو و جلوبەرگ
- ترشی هایدرۆکلۆریک بە شێوەیەکی پارێزراو هەڵبگرە و مامەڵەی لەگەڵ بکە
- لە ئەگەری بەرکەوتنی بەڕێکەوت، بە ئاوێکی زۆر بیشۆ و ئەگەر پێویست بوو سەردانی پزیشکی بکە
کۆتایی
ترشی هایدرۆکلۆریک (HCl) ترشێکی بەهێز و گشتگیرە و بەکارهێنانی جۆراوجۆری پیشەسازی و تاقیگەیی هەیە. سروشتی خراپبوونی و توانای ڕێکخستنی pH وای لێدەکات ببێتە مادەیەکی کیمیایی گرنگ لە زۆرێک لە پرۆسەکاندا. بەڵام پێویستە بە وریاییەوە مامەڵەی لەگەڵدا بکرێت بەهۆی خراپبوون و ژەهراویبوونی.