ڕەنگ بریتییە لە تێگەیشتنێکی بینراو کە لە ئەنجامی شێوازی کارلێکی ڕووناکی لەگەڵ تەنەکاندا دێتە ئاراوە. لایەنێکی بنەڕەتی جیهانی ئێمەیە، کاریگەری لەسەر هەموو شتێک هەیە لە هونەر و دیزاینەوە تا دەگاتە دەروونناسی و کولتوور. ڕەنگەکان بە شێوەیەکی گشتی بە بەکارهێنانی سێ تایبەتمەندی سەرەکی خۆیان وەسف دەکرێن: ڕەنگ، تێربوون و ڕووناکی.
1. **ڕێژەی ڕەنگ**: ئاماژەیە بۆ درێژی شەپۆلی تایبەتی ڕووناکی کە ڕەنگێک لەگەڵیدا هاوتایە. ئەوە ئەوەیە کە ئێمە بە شێوەیەکی باو وەک ناوی ڕەنگەکە خۆی بیری لێدەکەینەوە، وەک سوور، شین، یان سەوز. تایەی ڕەنگەکان ڕەنگەکان بە شێوەیەکی بازنەیی ڕێکدەخات، پەیوەندییەکانیان نیشان دەدات و یارمەتیمان دەدات لە هاوئاهەنگی و کۆنتراستی ڕەنگەکان تێبگەین.
2. **تێربوون**: تێربوون کە بە کرۆما یان چڕی ناسراوە، ئاماژەیە بۆ پاکی و زیندوویی ڕەنگێک. ڕەنگە زۆر تێرەکان قەڵەو و زیندوون، لەکاتێکدا ئەوانەی تێر نەکراون زیاتر بێدەنگ یان خۆڵەمێشی دەردەکەون.
3. **ڕووناکی**: ڕووناکی کە پێی دەوترێت بەها یان ڕووناکی، پێناسەی ئەوە دەکات کە ڕەنگێک چەندە ڕووناکی یان تاریک دەردەکەوێت. ئەوە ئەو کوالیتییەیە کە ڕێگەمان پێدەدات جیاوازی بکەین لە نێوان سێبەرەکانی ڕەنگێکدا، وەک شینێکی سووک و شینێکی تۆخ.
ڕەنگەکان پەیوەندی دەروونی و کولتووری بەرچاویان هەیە. زۆرجار کولتوورە جیاوازەکان مانای جیاواز بۆ ڕەنگەکان دەگەڕێننەوە. بۆ نموونە:
- **سوور**: زۆرجار پەیوەستە بە سۆز و خۆشەویستی و وزە و هەندێکجاریش مەترسی یان توڕەیی.
- **شین**: نوێنەرایەتی ئارامی و سەقامگیری و متمانە دەکات، بەڵام دەتوانێت ئاماژە بێت بۆ خەمباری یان ساردی.
- **زەرد**: هێمای دڵخۆشی و گەشبینی و گەرمییە، لەگەڵ ئەوەشدا زەردی زیادەڕۆیی دەتوانێت هەستی دڵەڕاوکێ ورووژێنێت.
- **سەوز**: پەیوەستە بە سروشت و گەشەکردن و هاوسەنگی، هەروەها هێمای ئیرەیی یان بێ ئەزموونە لە هەندێک کاتدا.
- **وەنەوشەیی**: زۆرجار پەیوەندی بە شاهانە و داهێنان و ڕۆحانییەوە هەیە.
- **پرتەقاڵ**: نوێنەرایەتی حەماسەت و زیندوویی و داهێنان دەکات.
- **ڕەش**: ئاماژەیە بۆ نهێنی، ڕەنگینیی، یان دەسەڵات، بەڵام دەتوانێت هەستی نەرێنی یان مردنیش ورووژێنێت.
- **سپی**: هێمای پاکی و بێتاوانی و سادەییە، بەڵام دەتوانێت نوێنەرایەتی بەتاڵیش بکات.
تیۆری ڕەنگ ڕۆڵێکی سەرەکی دەگێڕێت لە بوارە جیاوازەکاندا، لەوانە:
- **هونەر و دیزاین**: هونەرمەندان ڕەنگ بەکاردەهێنن بۆ گەیاندنی هەستەکان و دروستکردنی خاڵە سەرەکییەکان و دامەزراندنی هاوسەنگی بینراو.
- **بازاڕکردن و براندکردن**: بازرگانەکان ڕەنگەکان بە شێوەیەکی ستراتیژی بەکاردەهێنن بۆ وروژاندنی هەستی تایبەت و دروستکردنی ناساندنی براند.
- **دەروونناسی**: ڕەنگەکان دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر باری دەروونی و ڕەفتار. ئەم بوارە لێکۆڵینەوە لە کاریگەرییە دەروونییەکانی ڕەنگەکان لەسەر تێگەیشتنی مرۆڤ دەکات.
- **دیزاینی ناوەوە**: ڕەنگەکان کاریگەرییان لەسەر کەشوهەوای فەزایەک هەیە، کاریگەری لەسەر هەستی مرۆڤەکان دەبێت لەناو فەزایدا.
- **مۆدە**: ڕەنگەکان ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە هەڵبژاردنی جلوبەرگ و ئیکسسواراتدا، ڕەنگدانەوەی شێوازی تاکەکەسی و ڕەوتە کولتوورییەکانە.